Balina kusmuğu, ispermeçet balinasının (sperm balinası) sindirim sisteminde oluşan bir madde olup, bu balinaların yedikleri yiyeceklerin artıkları sindirilip, 2 ila 10 gün içinde ağızlarından kusarak çıkarılması ile oluşur. Bu yağlı ve kolesterol içeriği yüksek maddeye ambergris denir. Günümüzde parfümeri piyasasının vazgeçilmezi olan bu madde, bulunması zor olduğu için son derece değerlidir.

Ambergris, oldukça eski çağlardan beri çeşitli parfüm ve koku yapımında kullanılan çok değerli bir maddedir. Bu maddeye "yüzen altın" adı da verilmiştir. Çok hafif olan ambergris, suyun yüzeyinde görülebilir ve çoğunlukla sahil kenarlarına kadar sürüklenir. Ambergris sadece balinanın kusmuğunda değil, dışkısında da görülebilir. Araştırmacıların şimdiye kadar bulduğu en büyük balina kusmuğu yaklaşık olarak 400 kilogram kadardır.

İspermeçet balinaları, karınlarını doyurmak için genellikle büyük mürekkep balıklarını avlarlar. Denizin altında hareketsiz dururken geçen mürekkep balığı sürüsünü aniden ağızlarını açarak emerler. Yemek tercihlerinde başka balık türleri ve foklar da bulunur. Yemeğini yedikten sonra, sindirilmeyen kısımlar sindirim borusunda toplanarak ağız ya da anüs kısmından atılır. Bu da parfüm yapımında kullanılan kötü kokulu balina kusmuğunu (ambergris) oluşturur.

Ambergris'in yapısı ve kokusu doğal içerikler gibi zamanla farklılık gösterir. Balinanın yeni çıkardığı kusmuğun beyaza yakın bir rengi vardır ve bu sebeple gri amber de denilebilir. Zamanla oksitlenerek taş benzeri bir yapıya dönüşür ve rengi koyulaşır. Kokusu da zamanla değişir ve topraksı ve yoğun bir koku haline gelir. Bir damlası bile elde edilen esansın kombinasyonunda çok etkili bir değişime sebep olabilir. Bu doğal madde bulunduğu zaman parfüm piyasasında oldukça yüksek fiyatlara alıcı bulur; örneğin gramı 20 dolara kadar alıcı bulabiliyor.

Zamanla, bilim geliştikçe ambergrisin kimyasal yapısı çözüldü ve bu maddenin yerini daha çok sentetik olarak üretilen eşdeğeri ambroxan aldı. Ambroxan, ambergris'in doğal kokusunu taklit eden ve daha sürdürülebilir bir alternatif olarak parfüm endüstrisinde kullanılmaktadır.